σιλουρίδες

(Siurides). Οικογένεια ψαριών του γλυκού ή του αλμυρού νερού, που ζουν σε όλη σχεδόν την υδρόγειο, γνωστά και με την ονομασία γατόψαρα. Τα ψάρια της οικογένειας αυτής έχουν πλατύ κεφάλι, σκεπασμένο με δερμικές πλάκες, μάτια μικρά, και γύρω από το μεγάλο στόμα τους, μουστάκια. Το σώμα τους, κυρτό από πάνω και επίπεδο από κάτω, είναι γυαλιστερό και γλοιώδες, συνήθως χωρίς λέπια. Τα στηθικά και το ραχιαίο πτερύγιο διαθέτουν συνήθως ένα μυτερό κεντρί, στη βάση του οποίου καταλήγει ένας δηλητηριογόνος αδένας. Έτσι, κάθε χτύπημα που καταφέρνουν οι σ. με το κεντρί αυτό, είναι οδυνηρό και γιατρεύεται δύσκολα. Επιπλέον, τα ψάρια αυτά έχουν ένα λιπώδες πτερύγιο στη ράχη τους, ακριβώς μπροστά από την ουρά. Το μέγεθος τους διαφέρει ανάλογα με το είδος: ο σίλουρος ο ευρωπαϊκός, που ζει στο Δούναβη και σε άλλα ευρωπαϊκά ποτάμια, ζυγίζει περίπου 300 κιλά, ενώ ένα μικρό παρασιτικό είδος της Ν. Αμερικής, που ζει στα βράγχια των μεγάλων ψαριών ζυγίζει μόνο μερικά γραμμάρια. Η οικογένεια των Σ. αριθμεί πάνω από χίλια είδη, τα κυριότερα από τα οποία είναι ο μαλαπτέρουρος, γνωστό και ως ηλεκτρικό γατόψαρο, που ζει στην Αφρική και σκοτώνει τα θύματά του με ηλεκτρική εκκένωση, ο βάγρος ο θαλάσσιος, ο γαλεϊχθύς η γαλή, ο ικτάλουρος ο νεφελώδης, ο ικτάλουρος ο μέλας και ο καλλιχθύς. Στην Ελλάδα ζουν ο γουλιανός ή γλανός, όπως συνήθως ονομάζεται ο σίλουρος ο ευρωπαϊκός και το γλανίδι, που το επιστημονικό του όνομα είναι πρασίλουρος ο Αριστοτέλειος. Ο σίλουρος (silurus glanis) του οποίου το μήκος μπορεί να ξεπεράσει τα δύο μέτρα, ζει στα εσωτερικά νερά της Ευρώπης, και κυρίως στο Δούναβη.

* * *

οι, Ν

ζωολ. οικογένεια οστεοϊχθύων τών γλυκών και τών αλμυρών νερών, τής τάξης σιλουροειδείς ή σιλουρόμορφοι.

[ΕΤΥΜΟΛ. Αντιδάνεια λ., πρβλ. αγγλ. siluridae < σίλουρος «ψάρι τού γλυκού νερού» + κατάλ. -ίδες].